ISSN : 1300-2945
eISSN : 1308-9889
Özet - Hastanede Yatan Yaşlı ve Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Anksiyete ve Baş Etme Düzeyleri ile Etkileyen Değişkenlerin İncelenmesi
Vasfiye Bayram Değer, Havva Kaçan

Vasfiye Bayram Değer, Mardin Artuklu Üniversitesi, Hemşirelik Bölümü Mardin, Türkiye e-mail: vasfiyedeg@gmail.com                        

Investigation of the Anxiety and Coping Levels of Hospitalized Elderly and Chronically Diseased Individuals and Affecting Variables

Abstract

Aim: The present study was conducted to determine the anxiety and coping levels of elderly patients with chronic diseases hospitalized and to examine affecting variables.

Methods: The study was planned as a descriptive and relationship-seeking study. The population of the research consisted of 1426 patients aged 65 years old with chronic diseases who were hospitalized between 01.04.2022 and 01.07.2023, and the sample consisted of 310 patients. Data were collected through a data form consisting of three parts (descriptive form for elderly individuals, Beck Anxiety Scale and Stress Coping Attitudes Scale). Average, number, percentage, Pearson correlation and regression analysis (stepwise) were used in the analysis of the data.

Results: The average age of elderly patients was found to be 70.83 ± 5.66 years, and the average number of annual hospitalizations due to illness was 2.05 ± 1.11. The average "anxiety" score of the elderly was found to be 23.53±9.85. The top three coping attitudes most frequently used were religious coping (31.38±1.92), substance use (11.96±2.83), focusing on the problem and revealing emotions (10.32±2.29). Older age increases the anxiety level (ß=0.229), considering one's health as good decreases it (ß=-0.338), and expressing mild anxiety about one's illness decreases it (ß=-0.248). A high number of chronic diseases was found to increase (ß=0.110) and predict the level of anxiety.

Discussion: We can say that hospitalized elderly people with chronic diseases are anxious and are not adequate to effectively cope with the anxiety experienced. Older age and a higher number of chronic diseases are variables that increase anxiety. It is recommended to establish geriatric mental health treatment centers for the elderly, where they can receive special services, and special service units (including psychiatrists, nurses, social workers and psychologists) that protect mental health and prevent mental diseases such as depression and anxiety disorders.

Keywords: Chronic disease, anxiety, coping attitudes, elderly person.        

Hastanede Yatan Yaşlı ve Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Anksiyete ve Baş Etme Düzeyleri ile Etkileyen Değişkenlerin İncelenmesi

Öz

Amaç: Bu araştırma hastanede yatan kronik hastalığı olan yaşlı hastaların anksiyete ve baş etme düzeylerinin belirlenmesi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.

Yöntemler: Çalışma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı bir çalışma olarak planlanmıştır. Araştırmanın evrenini 01.04.2022-01.07.2023 tarihleri arasında hastaneye yatan 65 yaş kronik hastalığı olan 1426 hasta, örneklemini ise 310 hasta oluşturmuştur. Veriler, üç bölümden oluşan (yaşlı bireyleri tanımlayıcı form, Beck Anksiyete Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Ölçeği) bir veri formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde ortalama, sayı, yüzde, pearson korelasyon ve regresyon analizi (stepwise) kullanılmıştır.

Sonuçlar: Yaşlı hastaların yaş ortalaması 70,83 ±5,66 olarak, hastalığı nedeni ile hastaneye yıllık yatış sayısı ortalaması 2,05±1,11 olarak saptanmıştır. Yaşlıların “anksiyete” puan ortalaması 23,53±9,85 olarak saptandı. Sıklıkla ilk üç sırada kullanılan başa çıkma tutumları dini başa çıkma (31,38±1,92), madde kullanımı (11,96±2,83), soruna odaklanma ve duyguları açığa vurma (10,32±2,29) olarak saptamıştır. Anksiyete düzeyini yaşın ileri olması arttırmakta (ß=0,229), sağlığı iyi olarak değerlendirme azaltmakta (ß=-0,338), hastalığı için hafif kaygı yaşadığını ifade etme azaltmakta (ß=-0,248)’ dır. Kronik hastalık sayısının fazla olması ise anksiyete düzeyini arttıran (ß=0,110) ve belirleyen değişkenler olarak saptanmıştır.

Tartışma: Hastanede yatan kronik hastalığı olan yaşlıların kaygılı oldukları ve yaşanan kaygı ile etkili baş etmede yeterli olmadıklarını söyleyebiliriz. Yaşın ileri olması ve kronik hastalık sayısının fazla olması anksiyeteyi arttıran değişkenlerdir. Yaşlılar için özel olarak hizmet alabilecekleri geriatrik ruh sağlığı tedavi merkezleri, ruh sağlığını koruyucu ve özellikle depresyon ve kaygı bozukluğu gibi ruhsal hastalıkları önleyici özel hizmet birimlerinin (psikiyatri hekimi, hemşire, sosyal hizmet uzmanı ve psikoloğun da dahil olduğu) oluşturulması önerilmektedir.

Anahtar kelimeler: Kronik hastalık, anksiyete, başa çıkma tutumları, yaşlı birey        

Dicle Med J  2024; 51 (1): 117-127

Doi: 10.5798/dicletip.1451735

Cilt 51, Sayı 1 (2024)